Atlas Sztucznej Inteligencji
Spoktanie wokół książki Kate Crawford
„Sztuczna inteligencja nie jest ani inteligentna, ani sztuczna”. Wspólnie z Wydawnictwem Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Projektem Pulsar zapraszamy na dyskusję wokół książki Kate Crawford „Atlas sztucznej inteligencji. Władza, pieniądze i środowisko naturalne” z udziałem Wiesława Bartkowskiego i Janka Simona, które poprowadzi Ewą Drygalska.
Kate Crawford to jedna z najwybitniejszych badaczek społecznego wymiaru sztucznej inteligencji. Wspólnie z amerykańskim artystą Trevorem Paglenem tworzyła prace i wystawy poświęcone nowym technologiom, inwigilacji i wykorzystywaniu dużych zbiorów danych. W Atlasie Crawford krytycznie przygląda się sztucznej inteligencji, wydobywając na światło dzienne często pomijane wymiary, koszty i konsekwencje jej funkcjonowania – od eksploatacji energii i surowców przez wykorzystywanie taniej siły roboczej, naruszenia prywatności, agregowanie danych i stosowanie AI jako narzędzia nadzoru i przymusu po społeczne i polityczne cele i założenia przyświecające korporacjom i rządom rozwijającym tę technologię.
W trakcie wydarzenia wspólnie z zaproszonymi gośćmi przyjrzymy się temu, czym tak naprawdę jest „sztuczna inteligencja” i zmapujemy to, jak funkcjonuje ona dziś – zarówno w wymiarze technologicznym i materialnym, jak społecznym, ekonomicznym i politycznym. Porozmawiamy także o tym, jak AI wpływa na kulturę i sztukę oraz o tym, jak korzystają z niej artyści.
Partnerami wydarzenia są Projekt Pulsar – portal popularnonaukowy łączący wszystkie inteligentne formy życia oraz Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego – wydawca książki Kate Crawford Atlas sztucznej inteligencji. Władza, pieniądze i środowisko naturalne, którą będzie można kupić podczas spotkania.
Kate Crawford, Atlas Sztucznej Inteligencji. Władza, pieniądze i środowisko naturalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2024
Nieodwracalna transformacja naszego życia, jaką niesie ze sobą wynalezienie sztucznej inteligencji, staje się faktem. Czy znamy ukryte koszty tej przełomowej technologii? Czy wiemy, czyim służy interesom? I jaki ma wpływ na społeczeństwo? Kate Crawford obala mity, jakoby sztuczna inteligencja była bezcielesna, obiektywna czy niezbędna. Udowadnia, że to narzędzie wyzysku w rękach władzy, policji, wojska i korporacji oraz podłoże narastających nierówności. Funkcjonowanie systemów AI nie byłoby możliwe bez nadmiernej eksploatacji zasobów energetycznych i mineralnych, wykorzystania taniej siły roboczej i niekontrolowanego pozyskiwania danych. Atlas sztucznej inteligencji stanowi swoistą mapę teraźniejszości: miejsc, ludzi i relacji. Pomaga zrozumieć rolę AI we współczesnym świecie. Jest cenną przeciwwagą dla bezkrytycznych zachwytów nad sztuczną inteligencją oraz zaproszeniem do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii informacyjnej.
Kate Crawford jest uznaną ekspertką zajmującą się społecznymi następstwami wykorzystywania sztucznej inteligencji. W ciągu swojej dwudziestoletniej kariery zajmowała się systemami danych, uczeniem maszynowym i AI w szerszym kontekście historii, polityki, pracy oraz środowiska. Wielokrotnie współpracowała z Trevorem Paglenem – artystą współczesnym, który w swoich pracach bada nowe technologie, systemy masowej inwigilacji i mechanizmy zbierania danych. Doradzała decydentom w ONZ, Federalnej Komisji Handlu, Parlamencie Europejskim, Australijskiej Komisji Praw Człowieka i Białym Domu. Obecnie wykłada na Uniwersytecie Południowej Kalifornii, a także kieruje katedrą Sztucznej Inteligencji i Sprawiedliwości w École Normale Supérieure w Paryżu.
Ewa Drygalska – kulturoznawczyni, badaczka UX. Studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim, była stypendystką Fulbrighta na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Współpracowała z instytucjami kultury i muzeami, m.in Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie. Kierowała komunikacją z odbiorcami w Muzeum Emigracji w Gdyni. Wykłada na Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych w Warszawie.
Wiesław Bartkowski – badacz systemów złożonych i projektant interakcji. Autor pojęcia i manifestu „Materia kodu”, w którym antydyscyplinarnie przełamuje granice pomiędzy sztuką, dizajnem, nauką i techniką. Absolwent Wydział Matematyki Informatyki i Mechaniki na Uniwersytecie Warszawskim na kierunku informatyka oraz studiów doktoranckich na wydziale psychologii Uniwersytetu Warszawskiego w Ośrodku Badań Układów Złożonych i Nowych Technologii. Jego zainteresowania badawcze to zagadnienia pomiędzy informatyką, psychologią, interakcją człowiek-komputer, projektowaniem i sztuką. Autor lub współtwórca wizualizacji i instalacji interaktywnych prezentowanych na polskich i międzynarodowych wystawach i festiwalach sztuki. Twórca eksponatów i instalacji popularyzujących zagadnienia naukowe m.in. na wystawie stałej Przyszłość jest dziś w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.
Janek Simon – artysta wizualny, który specjalizuje się w instalacjach interaktywnych. Metodami sztuki bada tematykę ewolucji cywilizacji i jej kresu. Inspiruje się teoriami i modelami naukowymi. Angażując do współpracy uczestników z całego świata podważa tradycyjny europocentryzm. Simon studiował socjologię i psychologię.